Komisarz Sinkevičius jest dziś gospodarzem drugiej edycji konferencji "Nasz ", której celem jest zajęcie się pilnymi wyzwaniami środowiskowymi na Morzu Bałtyckim. Na konferencji wysokiego szczebla spotykają się ministrowie i urzędnicy wysokiego szczebla odpowiedzialni za rybołówstwo, rolnictwo i środowisko z ośmiu państw bałtyckich UE (Dania, Estonia, Finlandia, Niemcy, Łotwa, Litwa, Polska i Szwecja).
Biorąc pod uwagę poważne problemy ekosystemowe Morza Bałtyckiego, celem konferencji jest przyczynienie się do wzmocnienia i uzupełnienia krótko- i średnioterminowych działań, które państwa członkowskie mogą podjąć w celu poprawy stanu ekosystemu Morza Bałtyckiego, a także stanu zasobów rybnych. Takie dodatkowe działania mogłyby stanowić rozwiązania oparte na zasobach przyrody, takie jak hodowla małży w celu przywrócenia właściwego stanu strefom odtlenionym.
Usuwanie amunicji zanurzonej w celu przeciwdziałania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu
Komisarz Sinkevičius i ministrowie zobowiązali się dziś do ochrony delikatnego ekosystemu morskiego Morza Bałtyckiego, ze szczególnym naciskiem na usunięcie zanurzonej amunicji znajdującej się na jego dniu od czasów I i II wojny światowej.
W godzinach porannych ministrowie zgodzili się, że należy pilnie zająć się tym palącym problemem, który stanowi zagrożenie dla życia morskiego, społeczności nadbrzeżnych i ich działalności gospodarczej, w tym rybołówstwa.
Po południu ministrowie mają uzgodnić wspólne zobowiązania w sprawie zarządzania problemem i bezpiecznego oczyszczenia Morza Bałtyckiego z zatopionej amunicji, przez co środowisko morskie Bałtyku stanie się bardziej zrównoważone dla przyszłych pokoleń.
Komisja włącza się w te ważne wysiłki, udzielając konkretnego wsparcia budżetowego w drodze otwartego zaproszenia do składania wniosków o wartości 2 mln EUR mającego na celu określenie kluczowych obszarów geograficznych i przeprowadzenie odpowiednich ocen ryzyka.
Postępy w ochronie Morza Bałtyckiego od 2020 r.
Podczas omawianego wydarzenia dyskusje koncentrowały się również na postępach w realizacji deklaracji ministerialnej z 2020 r., z pierwszej konferencji "Nasz Bałtyk". Pierwsze sprawozdanie z postępów w realizacji zobowiązań wskazuje na znaczne postępy w rozwiązywaniu niektórych z najpilniejszych problemów i lokalnych źródeł zanieczyszczeń przyczyniających się do eutrofizacji i gromadzenia odpadów na morzu.
Ponad 85 mln osób mieszka w basenie Morza Bałtyckiego. Morze Bałtyckie jest najbardziej zanieczyszczonym morzem w Europie, dotkniętym m.in. utratą różnorodności biologicznej, zmianą klimatu, eutrofizacją i podwyższonym poziomem zanieczyszczeń, takich jak produkty farmaceutyczne i odpady, w szczególności odpady z tworzyw sztucznych. Obecnie 97 proc. Morza Bałtyckiego jest dotkniętych eutrofizacją obniżającą poziom tlenu.
Ponadto Morze Bałtyckie jest ekosystemem, którego płytkość, ograniczone połączenie z oceanem, powolny przepływ i niska temperatura wody sprawiają, że jest on szczególnie wrażliwy.
W 2020 r. odbyła się pierwsza konferencja "Nasz Bałtyk", podczas której ministrowie rolnictwa, rybołówstwa i środowiska państw członkowskich UE regionu Morza Bałtyckiego przyjęli deklarację, w której zobowiązali się do zwiększenia wysiłków na rzecz doprowadzenia Bałtyku do dobrego stanu środowiska. W szczególności państwa członkowskie zobowiązały się do zacieśnienia współpracy w celu zapobiegania przełowieniu oraz lepszego przeciwdziałania zanieczyszczeniom, w tym zanieczyszczeniom powodowanym przez rolnictwo, odpady morskie, rozlewy olejowe i inne zanieczyszczenia, a także zatopione statki i amunicję.
Morze Bałtyckie, w wyniku intensywnych działań wojennych podczas wojen światowych oraz postępowania części krajów po zakończeniu wojen stało się miejscem składowania wielu materiałów pochodzenia wojskowego. Dane historyczne pomogły określić główne miejsca i wytyczyć drogę dla kluczowych szlaków morskich z ominięciem miejsc najbardziej niebezpiecznych. Prądy morskie mogą jednak przemieszczać niewybuchy i celowo zrzuconą na dno morza amunicję, powiększając obszary zagrożeń.
Zatopiona amunicja powoduje znaczne szkody w środowisku spowodowane wyciekiem substancji chemicznych. Około 300 000 ton niewybuchów i materiałów szkodliwych pochodzenia militarnego nadal znajduje się na dnie Morza Bałtyckiego, co powoduje zanieczyszczenie i uniemożliwia rozwój działalności gospodarczej na morzu, również związanej z niebieską gospodarką, takiej jak morskie farmy wiatrowe, podwodne kable, rurociągi itp. Większość zatopionej amunicji w Morzu Bałtyckim jest już poważnie zdegradowana i jest pod wodą od prawie 100 lat, a z kilku badań wynika, że większość z nich ulegnie przeciekom w ciągu najbliższych 5-10 lat, jeżeli nie zostaną podjęte odpowiednie działania.
rel (KE)
Fot.: ESA
USD
EUR
CHF
GBP