Wiele (politycznego) hałasu o okręt ze Szczecina

Na nagłówki gazet i internetowych serwisów informacyjnych wszedł w ostatnich kilkunastu godzinach przypadek okrętu, wokół którego rozgorzały wzajemne zarzuty i przeciwstawne oświadczenia skonfliktowanych stron - Ukrainy i Rosji. A chodzi o okręt zbudowany …w Polsce.

Według Rosji okręt Donbas był "zagrożeniem", a obrany przez niego kurs miał stanowić prowokację Ukraińców - "płynął w kierunku Cieśniny Kerczeńskiej łączącej Morze Czarne z Morzem Azowskim". Rosja po aneksji Krymu w 2014 roku uznaje część akwenu w rejonie półwyspu za swoje wody. Społeczność międzynarodowa odrzuca takie stanowisko.

Jednak mało albo nic nie mówi się w depeszach agencyjnych i doniesieniach mediów o samym okręcie. Zbudowany on został w Polsce.
Jednostka ta - Donbass (Донбас) - jest byłym radzieckim statkiem naprawczym (warsztatowym), służącym w sowieckiej marynarce jako Krasnodon (Краснодон), który później został przebudowany na potrzeby Marynarki Wojennej Ukrainy i pełnił najpierw funkcję okrętu dowodzenia, a następnie (od roku 2012) - ratowniczego. Od 2001 roku nosi nazwę Donbass z numerem burtowym U500, a od roku 2018 - A500.

Okręt projektu 304 (wg NATO - "Amur") został zbudowany w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego pod stoczniowym symbolem budowy B304/4 i przekazany w 1969 roku marynarce radzieckiej jako PM-9 ("PM" to rosyjski skrót określenia okrętu remontowego czy też warsztatowego - плавучая мастерская / plavuchaya masterskaya, co dosłownie znaczy "warsztat pływający").

Okręt, który do służby w barwach ukraińskich wszedł w latach 90-tych ub. wieku, ma 122 m długości, 17,00 m szerokości konstrukcyjnej, 4,63 m zanurzenia i wyporność 5520 t i rozwija prędkość 12 węzłów. Jego załogę stanowi 145 osób.

Na okręcie działa oczywiście wiele elementów wyposażenia polskiej produkcji, np. średnioobrotowy silnik napędu głównego typu 8TD48 na licencji Sulzera, zbudowany przez Zakłady Urządzen Technicznych "Zgoda" ze Świętochłowic (dwusuwowy, rzędowy, 8-cylindrowy, o średnicy cylindra 480 mm i skoku tłoka 700 mm, o mocy MCR 1765 kW (2400 KM) przy prędkości obrotowej 225 obr./min).

Stocznia Szczecińska, w czterech mutacjach projektu (304, 304/II, 304/III, 304/IV) zbudowała, w latach 1968-1988, aż 28 takich pływających warsztatów dla radzieckiej marynarki. Służyły na wszystkich wodach, do których dostęp miał Związek Radziecki - we flotach: Bałtyckiej, Czarnomorskiej, Północnej i Pacyficznej.

Tylko jeden z tych okrętów trafił do innej marynarki, niż radziecka, potem rosyjska (właśnie Donbass). Wycofano natomiast ze służby już co najmniej dziewięć okrętów projektu 304 (do 2015 roku). Niektóre kończyły jako pływające cele ćwiczebne (np. tak został zatopiony, w lipcu 2010 roku, PM-129).

PBS

Fot. / rys.: Wikimedia Commons / russianships.info