Podatki marynarskie: Malta z ulgą abolicyjną od 2022 roku?

Dnia 30 listopada 2020 r. w Warszawie został podpisany protokół między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty o zmianie umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 roku, zmienionej protokołem podpisanym w Warszawie dnia 6 kwietnia 2011 roku.

Protokół ten niesie za sobą wiele istotnych zmian podatkowych dla środowiska marynarskiego, które zostaną omówione w poniższej publikacji.

Warto również podkreślić, iż na dzień dzisiejszy trudno definitywnie stwierdzić, kiedy zmiany w umowie polsko-maltańskiej zaczną obowiązywać w Polsce.

Praca u maltańskiego armatora w 2021 roku

Należy wskazać, iż w stosunku do dochodów z tytułu pracy na statku morskim eksploatowanym przez przedsiębiorstwo z miejscem faktycznego zarządu na Malcie w roku 2020 znajdowała zastosowanie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej a Rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzona w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 r. (Dz.U. z 1995 r., nr 49, poz. 256). Zgodnie z art. 15 ust 3 ww. umowy wynagrodzenia uzyskiwane przez osobę z tytułu pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w komunikacji międzynarodowej, mogą podlegać opodatkowaniu tylko w tym umawiającym się Państwie, w którym znajduje się miejsce rzeczywistego zarządu przedsiębiorstwa.

Z kolei w art. 23 ww. Umowy uregulowano, iż od dochodów osiąganych z pracy najemnej wykonywanej na statkach morskich, ustanowiona została metoda wyłączenia z progresją.

Zastosowanie metody wyłączenia z progresją w powyższej umowie tworzy bardzo korzystną sytuację podatkową dla podatnika mającego miejsce zamieszkania w Polsce, gdy wykonuje on pracę najemną na statkach tylko u armatora/pracodawcy z faktycznym zarządem na Malcie w roku podatkowym, gdyż jest on zwolniony z opodatkowania w Polsce i nie musi składać zeznania podatkowego za ten rok podatkowy w Polsce.

Z powyższego wynika, że dochód ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osoby mającej miejsce zamieszkania w Polsce jest zwolniony z podatku w tym Państwie, ma on jednak wpływ na wysokość stawki podatku zastosowanej do dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce. Zagraniczne dochody uwzględnia się bowiem przy ustalaniu stopy procentowej, według której będzie obliczony podatek należny od dochodu uzyskanego w Polsce.

Z uwagi na powyższe do roku 2021 włącznie, w odniesieniu do Malty, obowiązuje korzystna umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z ustanowioną metodą wyłączenia z progresją. Polscy marynarze wykonujący pracę na rzecz maltańskich armatorów dotychczas nie byli i w 2021 roku również nie będą zobowiązani do składania zeznań podatkowych w Polsce, oczywiście tylko w sytuacji, gdy poza dochodami maltańskimi nie uzyskują innych dochodów w roku podatkowym, które podlegają opodatkowaniu w Polsce na zasadach ogólnych. W tych okresach nie dotyczy ich także obowiązek wpłacania zaliczek na podatek dochodowy w Polsce w trakcie trwania roku podatkowego.

Praca u maltańskiego armatora po wejściu w życie nowych regulacji

W związku z podpisaniem wyżej wspominanego protokołu, zmianie niestety ulegnie metoda unikania podwójnego opodatkowania, zamiast metody wyłączenia z progresją, zastosowanie znajdzie metoda odliczenia proporcjonalnego, która w najbliższej przyszłości radykalnie zmieni sytuację podatkową polskich marynarzy pracujących u maltańskich armatorów.

Zastosowanie metody proporcjonalnego odliczenia i jednocześnie brak umieszczenia danego państwa na liście rajów podatkowych, a taka sytuacja ma miejsce z Maltą, gdy zaczną obowiązywać nowe przepisy, umożliwi wielu marynarzom skorzystanie z tzw. ulgi abolicyjnej przewidzianej w art. 27g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy pamiętać, iż od dnia 01.01.2021 roku art. 27 g ust. 5 ustawy o PIT nabrał nowego brzmienia tj.: „Przepisu ust. 2 zdanie drugie nie stosuje się do dochodów osiąganych w roku podatkowym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 8 lit. a i pkt 9, jeżeli dochody te są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw.”

Na kanwie nowych regulacji podatkowych z Maltą, jeżeli podatnik nie będzie chciał opłacać zaliczek na poczet PIT, z uwagi na fakt zastosowania tzw. ulgi abolicyjnej, będzie miał możliwość złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek na podstawie art. 2 § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.

Wniosek o ograniczenie poboru zaliczek - Malta

Wykonywanie pracy w ww. modelu zatrudnienia przez polskiego marynarza wiązać się będzie z koniecznością comiesięcznego uiszczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz z koniecznością rozliczenia danego roku w zeznaniu rocznym.

Zatem jedną z najważniejszych kwestii dla marynarza z polską rezydencją podatkową, który pracować będzie u armatora maltańskiego będzie ustalenie terminu złożenia ww. wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. Wniosek należy złożyć przed terminem płatności pierwszej zaliczki na podatek, a mianowicie:

1. albo do 20 kolejnego miesiąca po uzyskaniu przychodu (przelewu);
2. albo do 20 kolejnego miesiąca po powrocie do kraju.

Opcje pierwszą znajdzie zastosowanie, gdy w momencie wpływu pensji na rachunek bankowy marynarz będzie pozostawał w domu.

Natomiast jeżeli w trakcie wypłaty pierwszej pensji marynarz będzie przebywał zagranicą termin płatności pierwszej zaliczki minie w terminie wskazanym w punkcie drugim.

Nadmienić należy, iż jeśli przepisy w tym zakresie zaczną obowiązywać od dnia 01.01.2022 roku, to najwcześniejszym terminem do złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek w 2022 roku, w przypadku dochodów uzyskanych z pracy na rzecz maltańskiego armatora w 2022 roku, będzie 20 luty 2022 roku.

Powyższe determinowane jest oczywiście również tym, aby dotychczas obowiązujące przepisy tj. ulga abolicyjna i ograniczenie poboru zaliczek, nie uległy dalszym modyfikacjom w 2022 roku.

Wymiana informacji podatkowej z Maltą

Przez wzgląd na wprowadzenie w 2017 roku automatycznej wymiany informacji podatkowej w ramach państw Unii, istnieje duże prawdopodobieństwo wymiany informacji podatkowej pomiędzy Polską, a Maltą odnośnie polskich podatników pracujących na statkach zarządzanych przez maltańskie przedsiębiorstwa.

W tym miejscu należy wskazać, iż przykładowo norweska administracja podatkowa w roku 2019 i 2020 przesłała do polskich urzędów skarbowych informacje m.in. o polskich marynarzach uzyskujących dochody z Norwegii. W efekcie powyższego doszło do fali wezwań marynarzy ze strony organów podatkowych w Polsce. Podobna sytuacja w ostatnich latach miała miejsce z brytyjską, singapurską, holenderską i duńską administracją skarbową.

Trudno przewidzieć jak w tym przypadku zachowają się organy podatkowe obu państw, niemniej jednak należy liczyć się z potencjalnymi wezwaniami z uwagi na coraz częstsze korzystanie przez Krajową Administracje Skarbową z ww. automatycznej wymiany informacji podatkowej.

Podsumowanie

Reasumując, marynarze posiadający polską rezydencję podatkową, którzy wykonywać będą pracę najemną na statkach eksploatowanych przez przedsiębiorstwa z faktycznymi zarządami na Malcie, muszą przygotować się do niekorzystnej dla nich zmiany metody unikania podwójnego opodatkowania tj. na metodę proporcjonalnego zaliczenia.

W tym miejscu należy podkreślić, iż pomimo podpisania dnia 30 listopada 2020 r. w Warszawie protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty o zmianie umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Malty w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzonej w La Valetta dnia 7 stycznia 1994 roku, nie wiadomo od kiedy postanowienia nowego protokołu zaczną obowiązywać w Polsce.

Z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, iż przepisy te zaczną obowiązywać od dnia 01.01.2022 roku. W takiej sytuacji, jeżeli w międzyczasie przepisy ustawy o PIT nie ulegną zmianom, ww. marynarzom pracującym u maltańskich armatorów będzie przysługiwało w roku 2022 prawo do ulgi abolicyjnej przy równoczesnym dopełnieniu wielu obowiązków ustawowych tj. zapłata zaliczek lub terminowe złożenie wniosku o ich ograniczenie oraz złożenia zeznania podatkowego w Polsce.