Szczecin – Pireus, Gdańsk – Stambuł, a może podwodny tunel do Helsinek? Koncepcja Trójmorza - strategicznego partnerstwa kolei i transportu morskiego w integracji obszaru gospodarczego Europy Środkowo-Wschodniej rozwija się w śmiałe projekty międzynarodowych szlaków tranzytu towarów na europejskiej osi Północ-Południe.
W trakcie debaty „Perspektywy rozwoju towarowych przewozów kolejowych w obszarze Trójmorza”, która odbyła się podczas 15. Targów Kolejowych TRAKO, PKP CARGO zaprezentowało własną koncepcję ekspansji szlaków na osi Północ-Południe. Lider krajowych przewozów intermodalnych prognozuje rozbudowanie o nowe rozgałęzienia siatki połączeń między portami czarnomorskimi i adriatyckimi, a krajami Europy Zachodniej i Północnej.
Przyszłość przewozu towarów to nie tylko Jedwabny Szlak, ale również Trójmorze, ponieważ rozwój szlaków kolejowych na europejskiej osi Północ-Południe będzie miał kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarczego państw położonych na obszarze pomiędzy Bałtykiem, a Adriatykiem i Morzem Czarnym – uważa Jacek Rutkowski, członek zarządu ds. handlowych PKP CARGO S.A.
Ekspansja szlaków kolejowych Trójmorza zakłada rozbudowanie połączeń polskich portów morskich: Gdańska, Gdyni, Szczecina i Świnoujścia z portami w Rijece (Chorwacja), Trieście (Włochy) oraz Konstancy (Rumunia), a w przyszłości, kiedy zakończy się wojna, w Odessie (Ukraina).
Jacek Rutkowski dodał, że na tegorocznym posiedzeniu Inicjatywy Trójmorza w Bukareszcie do porozumienia przystąpiła Grecja, co przekłada się na możliwość kolejowego połączenia polskich portów z Pireusem.
Przedstawiciel PKP CARGO wspomniał także o możliwości rozbudowy bałtyckiej odnogi szlaku o tunel pod Zatoką Fińską do Helsinek (Finlandia), a na południu o przedłużenie szlaku Bałkańsko-Karpackiego do Sofii (Bułgaria) i Stambułu (Turcja).
Stawiamy na rozwój Trójmorza i przygotowujemy się do realizacji tych koncepcji. W ostatnich latach dokonaliśmy zakupów lokomotyw wielosystemowych, platform intermodalnych do transportu kontenerów. Planujemy dalsze inwestycje w tabor wagonowy oraz lokomotywowy, budowę nowych terminali przeładunkowych, jak terminal w Karsznicach, a także rozbudowę istniejących terminali na granicy polsko-ukraińskiej – zaznaczył Jacek Rutkowski.
Na rozwoju szlaków tranzytowych w obszarze Trójmorza skorzystają polskie porty. Pośród nich czołowe miejsce zajmuje Gdańsk – największy port w Polsce i trzeci co do wielkości port na Bałtyku, który jest również największym bałtyckim terminalem kontenerowym. W rankingu europejskim Gdańsk mieści się w pierwszej 15 największych portów naszego kontynentu.
Terminal kontenerowy w Gdańsku osiągnął w 2022 r. ponad 2 mln ton przeładunków. Przewiduje się, że polskie terminale kontenerowe do 2028 r. podwoją zdolności przeładunkowe.
Lech Kutnowski, przedstawiciel branży portowej wskazał, że polskie porty już kilka lat temu przyjęły strategię szybkiego rozwoju i pozyskania dostępu do nadbrzeży, realizując duże inwestycje w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie.
Potencjalnie słabym punktem jest jednak tzw. >>ostatnia mila<< – bez inwestycji kolejowych mogą wystąpić problemy z wywozem towarów z portów, a pozyskanie klientów np. z Hamburga jest możliwe, ale wymaga od kolei osiągnięcia o wiele wyższej prędkości transportowej – zaznaczył Lech Kutnowski.
Prof. Andrzej Massel, dyrektor Instytutu Kolejnictwa zauważa, że w rozwoju tranzytu towarów w obszarze Trójmorza przeszkodę wciąż stanowią „wąskie gardła”, występujące w szczególności w połączeniach kolejowych pomiędzy Polską, a Słowacją i Czechami.
Potrzebujemy dobrego odgałęzienia magistrali nadodrzańskiej do Czech, obejmującego m.in. nowe polaczenie Wrocławia z Pragą. Również między Polską, a Słowacją nie mamy pełnowartościowego przejścia granicznego: w Zwardoniu jest linia jednotorowa, a Muszyna ma nie najlepszy układ geometryczny – wskazał Andrzej Massel.
Dodał, że wszystkich inwestycji w obszarze Trójmorza nie da się zrealizować równocześnie ponieważ rozwój sieci połączeń kolejowych wymaga jeszcze kilku lat uzgodnień z UE i wydania odpowiednich rozporządzeń.
Międzynarodowe Targi Kolejowe TRAKO 2023 odbywają się w dniach 19-22 września 2023 r. na terenach Amber Expo w Gdańsku. W tegorocznej, 15. edycji targów bierze udział ponad 600 wystawców z 30 krajów.
Źródło informacji: PAP MediaRoom