Urodziny twórcy Portu Gdynia w 100-lecie zaślubin Polski z Morzem

23 lipca 1863 roku w Warszawie urodził się inżynier Tadeusz Wenda, twórca projektu i budowniczy Portu Gdynia.

W tym roku szczególnie ważna jest pamięć o twórcach portu ze względu na 100. rocznicę zaślubin Polski z Morzem, 100. rocznicę Szkolnictwa Morskiego w Polsce oraz 100-lecie Administracji Morskiej.

Skończył Szkołę Główną oraz Instytut Inżynierów Komunikacji w Petersburgu. Pracował jako projektant i budowniczy linii kolejowych na terenie Rosji. W roku 1918 przyjechał do Polski i objął stanowisko w Ministerstwie Robót Publicznych, które piastował do roku 1920.

W 1920 roku kontradmirał Kazimierz Porębski wydelegował inż. Wendę, by zorientował się w możliwościach wykorzystania dla żeglugi portu wojennego w Gdyni i budowy portu morskiego w Tczewie. Tczew nie przypadł inżynierowi do gustu. Gdynia, a i owszem. Uznał, że najlepszym miejscem będzie dolina między tzw. Kępą Oksywską i Kamienną Górą.

"Najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia, a właściwie nizina między Gdynią a Oksywą, położoną w odległości 16 km od Nowego Portu w Gdańsku" – pisał w sprawozdaniu inżynier Tadeusz Wenda, który został wydelegowany na Pomorze, by znaleźć najlepsze miejsce na przyszły polski port, argumentował swój wybór choćby tym, że Gdynia ma korzystne warunki hydrograficzne, jest osłonięta od wiatrów, a niedaleko znajduje się stacja kolejowa.

Tak powstał Port Gdynia, a na jego bazie nowoczesne miasto portowe Gdynia.

Budową zaprojektowanego przez siebie portu kierował do 1932 roku. Potem był naczelnikiem jednego z wydziałów Urzędu Morskiego w Gdyni. Przeszedł na emeryturę w 1937, zmarł w 1948 roku. Jego imieniem nazwano krótkie nabrzeże w gdyńskim porcie, ulicę, pogłębiarkę oraz szkołę na Grabówku.

Obecnie Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. kontynuuje wizję rozwoju twórców portu, czego dowodem jest budowa Portu Zewnętrznego w Porcie Gdynia.

Poniżej wywiad z wnuczką inż. Tadeusza Wendy, Hanną Wendą-Uszyńską, która wspomina powstanie Portu Gdynia: "To była jego największa praca, największe dzieło".