W połowie października odbyła się premiera albumu „Budując morskie kolosy. Fotografie Tercjana Multaniaka”. Prezentuje on wyjątkową część dorobku artystycznego jednego z najbardziej intrygujących gdańskich fotografików XX wieku. Publikacja zawiera ponad siedemdziesiąt fotografii, które w oryginalny sposób ukazują pracę w stoczni, monumentalne statki i codzienność wielkiego zakładu przemysłowego.
Tercjan Multaniak – autor zdjęć, przez lata fascynował się tematem stoczni, dokumentując zarówno techniczny aspekt budowy statków, jak i ludzi zaangażowanych w ten proces. Jego twórczość zyskała rozgłos dzięki subtelnemu połączeniu surowości przemysłu z artystyczną wrażliwością.
Zdjęcia, które zachwycają
Album wydany przez Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku jest uzupełnieniem wystawy pod tym samym tytułem, którą można oglądać do końca 2025 roku w ładowni nr 2 statku-muzeum „Sołdek”. O wystawie piszemy tutaj. Publikacja prezentuje jednak znacznie większą liczbę dzieł artysty, a także szczegółową, wieloaspektową analizę jego twórczości. Niezależnie od tego, czy odbiorcą sztuki Tercjana Multaniaka będzie budowniczy statku, historyk czy artysta fotografik, w jego pracach dopatrzyć się może fascynującego dla siebie materiału, wpisującego się w obszar swoich zainteresowań.
– Pasjonaci techniki okrętowej z bliska mogą przyjrzeć się pracy spawacza, montera suwnicowego lub zapomnianego już dziś nitera. Badacze historii gdańskiej stoczni i stoczniowcy dostrzegą na zdjęciach etapy cyklu związanego z procesem technologicznym budowy statku, począwszy od cięcia arkuszy blach, poprzez montowanie fragmentów sekcji kadłuba, wyposażanie, na uroczystym wodowaniu kończąc – mówi Jakub Adamczak jeden z kuratorów wystawy, kierownik Działu Historii Budownictwa Okrętowego NMM.
Artystyczna wizja Stoczni Gdańskiej
Fotografie Tercjana Multaniaka, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się migawkowe, są starannie przemyślane pod względem kompozycji. W industrialnym krajobrazie artysta poszukiwał ujęć, które często nie były oczywiste – od szerokich planów po ciasne kadry, od motywów łatwo rozpoznawalnych po obiekty wyabstrahowane z otoczenia, czasem niemal tracące swoje pierwotne znaczenie.
– Zdjęcia z jednej strony pokazują ciężko pracujących stoczniowców, z drugiej uśmiechniętych i zrelaksowanych pracowników, np. podczas przerwy lub lekkim krokiem idących do domu. Nie widzimy tej drugiej strony, tzn. warunków, w jakich budowano statki, często wręcz z nadludzkim wysiłkiem. Etos pracy na tych zdjęciach niezaprzeczalnie jest akcentowany. Fotograf starał się, na ile pozwalała cenzura, pokazać kontrast pomiędzy człowiekiem, a otaczającą go przestrzenią. Dostrzegamy też oswajanie przez pracowników stoczni materii, z którą się zmagali. Czasem dochodzi wręcz do podporządkowywania sobie budowanych tam „kolosów”. Zdarzają się sceny zahaczające o patos, w których uderza zafascynowanie autora fotografii miejscem – wskazuje dr Anna Polańska, recenzentka twórczości artysty, a jednocześnie matka chrzestna albumu.
Album „Budując morskie kolosy. Fotografie Tercjana Multaniaka” można nabyć w sklepikach Narodowego Muzeum Morskiego w Spichlerzach na Ołowiance oraz w Ośrodku Kultury Morskiej. Istnieje również możliwość zakupu online na stronie nmm.pl/sklep.
***
„Budując morskie kolosy. Fotografie Tercjana Multaniaka”
Zespół kuratorski wystawy: Jakub Adamczak, Hanna Borkowska, Paweł Jóźwiak, Aleksandra Kucharska, dr Jan Tymiński, dr Marcin Westphal, Barbara Wojczuk-Krystek
Nadzór merytoryczny: dr Marcin Westphal
Konsultacja: dr Robert Domżał, Maciej Multaniak, dr Anna Polańska
Projekt wystawy: Bartłomiej Garba, Barbara Wojczuk-Krystek
Projekt katalogu: Paweł Makowski
Redakcja tekstów: Anna Ciemińska
Tłumaczenie: Magdalena Łutek
Korekta: Zofia Mirowska
USD
EUR
CHF
GBP