Przed pomnikiem Ofiar Grudnia 1970 w Gdyni odbyły się w sobotę uroczystości z okazji 52. rocznicy Grudnia '70. To właśnie w tym miejscu około godziny szóstej 17 grudnia 1970 r. padły strzały do robotników udających się do pracy. W Gdańsku uroczystości odbyły się w piątek po południu przed Pomnikiem Poległych Stoczniowców.
W sobotę o godzinie szóstej w Gdyni przed pomnikiem Ofiar Grudnia 1970 odbyły się uroczystości 52. rocznicy czarnego czwartku – masakry stoczniowców przy stacji SKM Gdynia Stocznia 17 grudnia 1970 r. Uroczystość rozpoczęło odśpiewanie hymnu narodowego i apel poległych.
Szef Gabinetu Prezydenta RP Paweł Szrot odczytał list prezydenta Andrzeja Dudy.
Składam hołd ofiarom, które poniosły śmierć w skutek brutalnej pacyfikacji protestów robotniczych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa. Pamiętamy, że zginęło wtedy kilkadziesiąt osób, z czego blisko połowa, tutaj w Gdyni, a ponad tysiąc osób zostało rannych. Pamiętamy też o tysiącach aresztowanych, bitych, zwalnianych z pracy i na różne inne sposoby szykanowanych uczestników wystąpień. Wszyscy oni są bohaterami wolnej Polski, bo to dzięki ich odwadze, determinacji i poświęceniu, my współcześnie żyjemy we własnym suwerennym państwie – napisał w liście prezydent Dudaa Dudy Szrot.
Zastępca przewodniczącego Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Roman Kuzimski podkreślił, że „sądy wolnej Polski nigdy nie rozliczyły się i nie ukarały winnych tej straszliwej zbrodni”. „A skoro nie ma sprawców, to można powiedzieć nie ma sprawy. Przez lata zbieraliśmy się przed tym pomnikiem, domagając się sprawiedliwości. Nie dla zemsty, ale zwyczajnie dla właściwego porządku niezbędnego do budowania zdrowego społeczeństwa, fundamentu, gdzie wszystko ma swoje właściwe miejsce. Gdzie zbrodniarza nazywa się zbrodniarzem, ofiarę nazywa się ofiarą, zło jest złem, a dobro dobrem” – mówił Kuzimski.
Arcybiskup metropolita gdański Tadeusz Wojda odmówił modlitwę za ofiary Grudnia '70, a wieńce przed pomnikiem złożyli lokalni samorządowy, politycy, przedstawiciele służb mundurowych i uczniowie pomorskich szkół.
Drugą, popołudniową część gdyńskich obchodów rocznicy tragicznych wydarzeń w grudniu 1970 r. rozpocznie o godz. 15.45 program muzyczny w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej numer 40 w Gdyni pod tytułem „52 lata temu. W hołdzie ofiarom i bohaterom”. Po nim odprawiona zostanie uroczysta msza święta w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa. Po niej jej uczestnicy przejdą pod pomnik Ofiar Grudnia 1970 przy Urzędzie Miasta Gdyni, gdzie odczytany zostanie apel poległych i nastąpi złożenie wieńców i kwiatów.
W grudniu 1970 r. robotnicy strajkowali, bo chcieli lepszych warunków życia, podniesienia płac i cofnięcia wprowadzonych tuż przed świętami podwyżek cen żywności. 17 grudnia o poranku przy wiadukcie obok stacji SKM Gdynia Stocznia wojsko i milicja zaatakowały idących do pracy bezbronnych stoczniowców. Pojawiły się pierwsze ofiary, a wiele osób zostało rannych.
Robotnicy poszli pod Prezydium Miejskiej Rady Narodowej (dziś mieści się tam Urząd Miasta Gdyni). Pochód, który szedł od strony ul. Czerwonych Kosynierów (dzisiejsza ul. Morska), na czele niósł na drzwiach zastrzelonego młodego robotnika Zbigniewa Godlewskiego.
Na Wzgórzu Nowotki (dziś Wzgórze św. Maksymiliana) doszło do kolejnej krwawej konfrontacji. Młodzi ludzie rzucali w funkcjonariuszy ZOMO kamieniami w odwecie za poranne wydarzenia. To nie pozostało bez odpowiedzi ze strony milicji. Według oficjalnych informacji tego dnia w Gdyni zginęło 18 osób. Uroczystosci w Gdańsku
Odśpiewaniem hymnu narodowego i apelem poległych rozpoczęły się w piątek o godz. 16 uroczystości upamiętniające 52. rocznicę wydarzeń Grudnia'70 przed Pomnikiem Poległych Stoczniowców w Gdańsku. Wieloletni działacz "Solidarności" Jacek Rybicki przywołał nazwiska poległych robotników z Trójmieście, Elblągu i Szczecinie.
W imieniu prezydenta Andrzeja Dudy wieniec przed pomnikiem złożył szef Gabinetu Prezydenta RP Paweł Szrot, a Marszałek Sejmu reprezentował sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin.
Wieńce składali też: wojewoda pomorski Dariusz Drelich, marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk oraz delegacje służb mundurowych, NSZZ "Solidarność" oraz pomorscy parlamentarzyści i samorządowcy.
Po złożeniu wieńców pochód przeszedł ulicami Gdańska na mszę św. do Bazyliki św. Brygidy w Gdańsku.
W dniach 14–22 grudnia 1970 roku – głównie w Gdańsku, Gdyni, Elblągu i Szczecinie – wojsko i milicja brutalnie stłumiły robotnicze protesty. Przyczynami strajków były totalitarne rządy I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Władysława Gomułki oraz fatalna sytuacja ekonomiczna kraju. Do wyjścia na ulice tuż przed Bożym Narodzeniem pchnęły robotników drastyczne podwyżki cen wielu towarów, zwłaszcza artykułów spożywczych. Pierwszy strajk ogłosili 14 grudnia pracownicy największego zakładu przemysłowego Wybrzeża – Stoczni Gdańskiej im. Lenina, domagając się godnych warunków życia, cofnięcia podwyżek i podniesienia płac. Za ich przykładem poszły kolejne przedsiębiorstwa z Gdyni, Elbląga i Szczecina.
Komunistyczna władza po raz kolejny odpowiedziała siłą. Żołnierzom i milicjantom wydano rozkaz strzelania do robotników.
Autor: Krzysztof Wójcik
Fot. Gdynia.pl
USD
EUR
CHF
GBP