Obchody 90-lecia podniesienia polskiej bandery na Darze Pomorza

13 lipca gdyński oddział NMM statek-muzeum Dar Pomorza będzie świętował 90-lecie służby pod polską banderą. Z tej okazji muzeum przygotowało atrakcje dla wszystkich, którzy odwiedzą Białą Fregatę zarówno w dzień uroczystości, jak i w jubileuszowy weekend!

W dniach 11-13 lipca na Darze Pomorza odbywać się będą obchody upamiętniające wydarzenia, które miały miejsce w gdyńskim porcie 13 lipca 1930 r. Tego dnia na żaglowcu pierwszy raz podniesiona została polską bandera, a statek przeszedł na służbę Państwowej Szkoły Morskiej.

Wieczorem, w godzinach 20:00-21:00 zapraszamy na występ Męskiego Chóru Szantowego „Zawisza Czarny”, koncertującego z rufy statku-muzeum. Ceremonię oraz koncert będzie można zobaczyć z Nabrzeża Pomorskiego.

W ramach rocznicy, przez wszystkie dni uroczystości, będzie można podziwiać statek w pełnej gali banderowej, a każdego ranka o godzinie 8:00 następować będzie poranne podnoszenie bandery. Zwiedzając statek będzie można poznać ciekawostki dotyczące zebranych eksponatów, związanych z tamtymi wydarzeniami, oraz obejrzeć wystawę przedstawiającą historię zakupu żaglowca przez Polskę. Goście Daru Pomorza dostaną też jako upominek – gazetę „Jednodniówkę”, przybliżającą atmosferę wydarzeń z 13 lipca 1930 r. i zawierającą opis prezentowanych na wystawie eksponatów.

Każdego dnia, po zapadnięciu zmroku będzie można podziwiać Dar Pomorza w niezwykłej iluminacji!

Harmonogram imprezy:

11.07, sobota:

7:55 - uroczyste podniesienie bandery na Darze Pomorza,
10:00-18:00 - godziny otwarcia dla zwiedzających,

12.07, niedziela:

7:55 - uroczyste podniesienie bandery na Darze Pomorza,
10:00-18:00 - godziny otwarcia dla zwiedzających,

13.07, poniedziałek:

7:55 - uroczyste podniesienie bandery na Darze Pomorza,
10:00 - uroczystość poświęcenia i podniesienia bandery na DP (impreza na zaproszenie),
10:00-18:00 - godziny otwarcia dla zwiedzających, bilet wstępu za 1 zł,
20:00 – 21:00 - koncert Męskiego Chóru Szantowego „Zawisza Czarny”.

13 lipca 1930 roku – przekazanie Daru Pomorza Szkole Morskiej w Gdyni.

Powołana w 1920 roku Szkoła Morska w Tczewie przez dziesięć lat szkoliła uczniów na starym (z 1868 roku) żaglowcu Lwów, który nie był przystosowany do tej roli. Po kilku latach użytkowania zaczęto szukać statku, który mógłby zastąpić Lwów. Szalejący ogólnoświatowy kryzys ekonomiczny, nie pozwalał na zakup statku przez państwo. Powstał więc Komitet Floty Narodowej, który zbierał pieniądze na zakup nowego żaglowca dla Szkoły Morskiej. Akcja ogólnopolska największy efekt przyniosła na Pomorzu – to właśnie tu zebrano najwięcej datków. Zakup wsparły dotacje Ligi Morskiej i Kolonialnej oraz Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Zwrócono się do pracowników konsularnych Ministerstwa Spraw Zagranicznych, aby pomogli w poszukiwaniu odpowiedniej jednostki w europejskich miastach portowych. Roman Winiarz znalazł odpowiadający potrzebom – również cenowym – żaglowiec we francuskim porcie St. Nazaire. Była to niemiecka jednostka przekazana Francji w ramach reparacji wojennych „Prinzess Eitel Friedrich”. Żaglowiec zakupiono i wyremontowano w duńskiej stoczni Nakskov. Całość kosztowała 1 496 000 zł.

Pierwotnie żaglowiec miał nazywać się Pomorze, ale zdecydowano o zmianie na Dar Pomorza, by podkreślić ofiarność mieszkańców województwa pomorskiego.

19 czerwca 1930 roku przypłynął na redę Gdyni.

Uroczystość 13 lipca 1930 roku.

Ok. 9:00 przywitano gości na dworcu w Gdyni. Uczestnicy samochodami przejechali do przystani Żeglugi Polskiej, skąd motorówkami i holownikami przewieziono ich na stojący niedaleko mola Dar Pomorza.

Gości przywitał kapitan Daru Pomorza Konstanty Maciejewicz, składając raport Ministrowi Przemysłu i Handlu Eugeniuszowi Kwiatkowskiemu. Lista gości była imponująca – minister Janta Połczyński z żoną, przedstawiciele samorządu pomorskiego, generalicja oraz dyrektorzy lokalnych instytucji.

Najważniejszych gości zaproszono na pokład główny, przed ołtarz, gdzie odbywały się uroczystości. Wzdłuż burt w dwuszeregu stali uczniowie szkoły w mundurach galowych. Pozostali goście obserwowali wydarzenie z pokładu rufowego.

Na pokładzie głównym, przy nadbudówce kuchennej stał ołtarz: na tle bandery ustawiono obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, powyżej godło Polski. O 10:15 biskup Okoniewski w towarzystwie dwóch innych księży rozpoczął mszę świętą, którą uświetniła orkiestra marynarki.

Pod koniec mszy biskup poświęcił Dar Pomorza oraz banderę, którą trzymali rodzice chrzestni żaglowca – żona ministra rolnictwa Maria Janta-Połczyńska i minister Eugeniusz Kwiatkowski. Kolejnym punktem programu było wciągnięcie przy dźwiękach hymnu państwowego bandery na – znajdujący się na pokładzie rufowym – maszt przez Marię Janta-Połczyńską i ministra Kwiatkowskiego.

Po podniesieniu bandery goście wrócili na pokład główny, przed ołtarz. Kilku najważniejszych gości zabrało głos, w tym minister Kwiatkowski i generał Zaruski. Podniesiono kotwice, postawiono żagle i rozpoczęto krótki rejs, a gości zaproszono pod pokład, gdzie znana gdyńska restauracja pana Skwiercza przygotowała śniadanie. Goście wpisali się także do pamiątkowej księgi przechowywanej obecnie w Sali Tradycji Uniwersytetu Morskiego w Gdyni.

Po krótkim rejsie żaglowiec powrócił na pierwotne miejsce kotwiczenia, a goście motorówkami opuścili statek. Udali się na kolejne gdyńskie uroczystości.

Prasa, nie tylko lokalna, bardzo obszernie i ze szczegółami opisywała wydarzenia tego słonecznego dnia.

Dar Pomorza kilka dni później ruszył w pierwszy rejs pod polską banderą do Hawru, Bergen i Kopenhagi.

rel (Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku)

O Darze Pomorza i jego ostatnim remoncie w Gdańskiej Stoczni Remontowa SA z grupy kapitałowej Remontowa Holding można przeczytać w listopadowo/grudniowym wydaniu miesięcznika "Polski na Morzu".