Prezydencki minister Adam Kwiatkowski wręczył w niedzielę w Portsmouth Ordery Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej dwóm Brytyjczykom zaangażowanym w obchody rocznicy obrony miasta Cowes na wyspie Wight przez polski okręt ORP Błyskawica w maju 1942 roku.
Decyzją prezydenta RP Andrzeja Dudy odznaczeni zostali: prezes Stowarzyszenia Przyjaciół ORP Błyskawica na Wyspie Wight i były burmistrz Cowes Geoffrey John Banks, który otrzymał Krzyż Oficerski Orderu (IV klasa), a także Michael Patrick Aiken, prezydent honorowy Stowarzyszenia, który otrzymał Krzyż Kawalerski (V klasa).
Mężczyźni odegrali kluczową rolę w organizacji obchodów kolejnych rocznic obrony Cowes przez ORP Błyskawica w maju 1942 roku, w tym tegorocznych obchodów 75-lecia, w trakcie których całe miasto było m.in. udekorowane polskimi flagami.
W nocy z 4 na 5 maja 1942 r. załoga Błyskawicy, pod dowództwem komandora Wojciecha Franckiego, odparła atak Luftwaffe, a następnie pomogła mieszkańcom miasta w gaszeniu pożarów i akcji ratunkowej. W nalotach zginęło około 70 osób. Polski okręt przebywał wówczas w Cowes ze względu na prace remontowe prowadzone w miejscowej stoczni, gdzie zbudowano Błyskawicę w latach 1935-1936.
Zgodnie z zasadami Błyskawica musiała się rozbroić na czas remontu, ale komandor Francki zauważył samoloty zwiadowcze niemieckiego lotnictwa i podjął decyzję – niezgodnie z prawem i wbrew procedurom – o ponownym uzbrojeniu okrętu i odpowiedzi na atak wroga, aby chronić mieszkańców miasta.
"Obaj panowie są bardzo zaangażowani w upamiętnienie ORP Błyskawica oraz obrony Cowes i East Cowes przez naszych marynarzy. Jeden z nich powiedział, że już ojciec mu opowiadał o Polakach i ich roli w historii miasta. To ważne, że oni o tym pamiętają i chcą, żeby o tym pamiętały następne pokolenia. To bardzo ważny wkład w budowanie dobrych relacji pomiędzy Polską a Wielką Brytanią" - powiedział w rozmowie z PAP Kwiatkowski.
Ceremonia odznaczenia odbyła się w niedzielę w Portsmouth, gdzie minister Kwiatkowski przebywał przy okazji zaplanowanej na najbliższe dni ceremonii przekazania przez polski okręt ORP Kontradmirał Xawery Czernicki dowództwa w Stałym Zespole Sił Obrony Przeciwminowej NATO Grupa 2 (SNMCMG2). W uroczystości wziął również udział 95-letni weteran wojenny mjr Otton Hulacki oraz dzieci z polskiej szkoły sobotniej im. Powstańców Listopadowych w Portsmouth.
Uczniowie otrzymali również od ministra Kwiatkowskiego gry edukacyjne i pomoce szkolne, a szkoła dostała prezydencki egzemplarz "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego, które zostało wybrane jako lektura na Narodowe Czytanie 2017.
ORP Kontradmirał Xawery Czernicki na co dzień wchodzi w skład 2. Dywizjonu Okrętów Transportowo-Minowych 8. Flotylli Obrony Wybrzeża. To najmłodszy okręt naszej floty. Załogi tego okrętu uczestniczyły wcześniej m.in. w operacjach wojskowych w Zatoce Perskiej, a także w tzw. operacji antyterrorystycznej na Morzu Śródziemnym. Jednostka ta dzięki wysokiej klasy systemom łączności może pełnić funkcje dowódcze, ale także rolę okrętu wsparcia logistycznego, zaopatrującego inne jednostki w paliwo, wodę czy żywność.
Od stycznia na pokładzie ORP Kontradmirał Xawery Czernicki zaokrętowany jest również międzynarodowy sztab Stałego Zespołu Okrętów; szefem sztabu jest obecnie oficer niemieckiej marynarki wojennej. W skład zespołu, oprócz okrętu dowodzenia, wchodzą dodatkowo okręty Turcji, Hiszpanii, Włoch i Niemiec. Zespół - SNMCMG2 - dowodzony jest po raz pierwszy przez Polaka i w dodatku z polskiego okrętu dowodzenia.
5 lipca nastąpi przekazanie dowództwa Brytyjczykom i ORP Kontradmirał Xawery Czernicki przestanie być elementem SNMCMG2, natomiast pozostanie Polskim Kontyngentem Wojskowym Czernicki 2017.
Z Londynu Jakub Krupa
jakr/ az/ ap/ mhr/
USD
EUR
CHF
GBP